หมวดหมู่: บทความ

ถนนสายที่เชื่อมระหว่างกาญจนบุรีกับอำเภอพนมทวน  มีตำบลหนองขาว ตั้งอยู่ระหว่างทาง  หากผู้คนที่ผ่านไปไม่เคยรู้จัก “บ้าน” แห่งนี้มาก่อน อาจพานเข้าใจผิดได้ว่า  กำลังผ่านอำเภอขนาดย่อม  ด้วยว่าขนาดบ้านเรือนที่มีอยู่หนาแน่นประมาณ 1 พันหลังคาเรือนนั้น แน่นหนาเกินกว่าจะเป็นแค่บ้านตำบลธรรมดาได้  แต่ความจริงก็คือ “หนองขาว” ยังคงเป็นตำบล  แต่เป็นตำบลที่ยังมีความเป็นชุมชนหลงเหลืออยู่อย่างน่าสนใจ

(เพิ่มเติม…)

ชาวบ้านบ้านหนองขาว มีความเชื่อเรื่องยายมาตั้งแต่โบราณ และนับถือยายสืบต่อกันมาถึงปัจจุบัน บ้านของชาวบ้านทุกหลังจะต้องมีหิ้งบูชายายและมีการไหว้ยาย ซึ่ง “ยาย” ของชาวบ้านบ้านหนองขาว หมายถึง สิ่ง
ศักดิ์สิทธิ์ที่ถือว่าเป็นต้นตระกูลซึ่งลูกหลานต้องรับไปไว้ในบ้านของตนสืบต่อกันตามช่วงอายุ ดังนั้นในความเชื่อของชาวบ้าน “ยาย” จึงไม่ใช่ผีบ้านผีเรือน ถึงแม้ว่าจะคอยปกปักรักษาให้คนที่อาศัยอยู่ในบ้านอยู่เย็นเป็นสุขเหมือนผีบ้านผีเรือนก็ตาม

(เพิ่มเติม…)

1. ประเพณีการเกิด

    จากการพูดคุยกับผู้อาวุโสที่มีอายุกว่า 60 ปี ได้เล่าให้ฟังว่าสมัยก่อนเวลาคลอดบุตรต้องอาศัยหมอตำแย เนื่องจากการแพทย์ยังไม่เจริญ ผู้ที่เป็นหมอตำแยสมัยนั้นก็มีอาชีพทำนาเช่นเดียวกับชาวบ้านคนอื่น ๆ แต่ได้รับการยอมรับและความไว้วางใจในฝีมือการทำคลอดจากชาวบ้านส่วนใหญ่

ช่องก่อนคลอด ผู้หญิงหนองขาวยังคงทำงานตามปกติ จะหยุดทำงานเมื่อท้องแก่ใกล้คลอด บ้านใดมีหญิงท้องแก่จะต้องไปบอกกล่าวหมอตำแยให้เตรียมตัวมาทำคลอดให้ไว้ล่วงหน้า ในช่วงก่อนคลอดนี้ชาวบ้านห้ามหญิงที่ตั้งท้องกินของดอง ของร้อน และของเผ็ดมากเกินไป ห้ามนั่งขวางบันได เพราะเชื่อว่าจะทำให้คลอดยาก

อุปกรณ์ที่จำเป็นจะต้องใช้ในการทำคลอดและการอยู่ไฟหลังคลอด ได้แก่ ไม้สะแกหรือไม้มะขาม สำหรับใช้ในวันคลอดและระหว่างอยู่ไฟ ยันต์หรือหนังวัวหนังควายฟั่นเป็นเชือกใช้เป็นเครื่องราง ล้อเกวียนสำหรับกั้นประตูเพื่อกันไม่ให้ผีเข้ามาในห้องที่ทำคลอด หม้อดินสำหรับใส่รก เครื่องขวัญได้แก่ ข้าวสาร พานหมาก 7 พลู ด้วย 1 ขิด เงิน 6 สลึง สำหรับหมอตำแยบูชาครู และไม้รวกสำหรับตัดสายรก

เมื่อถึงวันคลอดจะต้องติดยันต์และเครื่องรางต่าง ๆ ไว้รอบห้องที่ทำคลอด นำล้อเกวียนมาวางไว้ระหว่างประตูเพื่อกันผี และต้องปลดกลอนประตูหน้าต่างทุกบานในบ้าน เพราะเชื่อว่าจะทำให้คลอดได้สะดวก หมอตำแยจะทำคลอด โดยมีผู้หญิงอีกคนหนึ่งเป็นผู้ช่วย เริ่มจากการตั้งขวัญบูชาครู จากนั้นจึงจะทำคลอดโดยให้ผู้คลอดนั่งเหยียดขา เอาหลังพิงหมอนหรือไม้มะขามที่เตรียมไว้ เมื่อถึงเวลาคลอดพ่อบ้านก็จะสาดน้ำเข้ากองไฟแล้วผลักให้ล้มลงพอดีกับที่คลอด เมื่อคลอดแล้วหมอตำแยก็จะตัดสายรกด้วยไม้รวก นำทารกใส่กระด้ง นำรกใส่หม้อดินแล้วเอาไปฝังไว้ที่ใต้บันไดหรือใต้ต้นไม้เพราะเชื่อว่าจะทำให้เด็กไม่เที่ยวไม่ซน จากนั้นก็จะมีการร่อนกระด้งโดยหมอตำแยจะนำเด็กใส่กระด้งแล้วค่อย ๆร่อน ขณะที่ร่อนก็ร้องว่า “สามวันลูกผีสี่วันลูกคน” ทำเช่นนี้จนครบ 3 ครั้ง เมื่อครบแล้วแม่ของเด็กก็จะร้องบอกว่า “ลูกกู” เพื่อรับว่าเด็กคนนี้เป็นลูกของตนจากนั้นจะนำสมุดดินสอมาวางไว้ข้าง ๆ ทารก เพราะเชื่อว่าจะทำให้เด็กเรียนหนังสือเก่ง

1. การทำนา

    การทำนามี 2 วิธีคือ 

     – การทำนาหว่าน

     – การทำนาดำ

     ขั้นตอนการทำนา 

     1. ไถดะ

     2. ไถแปร

     3. นำเมล็ดข้าวเปลือกหว่านลงไปแล้วไถกลบอีกครั้ง(นาหว่าน) แต่ถ้าเป็นนาดำจะต้องคราดเอาเศษหญ้าและอื่น ๆ ออกเสียก่อนแล้วจึงนำกล้าที่เตรียมไว้มาปักดำ

     4. รับขวัญข้าวเมื่อข้าวตั้งท้อง

     5. เก็บเกี่ยวเมื่อครบกำหนด

     6. นวดข้าวโดยการนำข้าวที่มัดไว้มาเรียงไว้บนลานที่เตรียมไว้แล้วใช้วัวย่ำให้เมล็ดข้าวหลุดออกจากรวง

     7. โบกข้าวคือการนำเอาเมล็ดข้าวเปลือกมาเททีละน้อย แล้วใช้กระด้งโบกให้ละออง ข้าวออก

     8. เก็บข้าวเข้ายุ้งที่เตรียมไว้         

“ไอ้บุญทองบ้านหนองขาว” เป็นละครเพลงที่ถ่ายทอดเรื่องราวทางวัฒนธรรม วิถีชีวิต ความเป็นอยู่ของชาวบ้านหนองขาว จากบทประพันธ์ของ พงอนันต์ สรรพานิช

      โรงละครกลางแจ้ง จัดแสดงวัฒนธรรม วิถีชีวิตของชาวบ้านหนองขาว นำเสนอในรูปแบบของละครเรื่อง “ไอ้บุญทอง บ้านหนองขาว” ผ่านตัวละครอย่างไอ้บุญทอง และน้ำตาล โดยจำลองเรือนไทย ๒ ชั้น ไว้บริเวณลานวัฒนธรรมของวัดอินทาราม ตัวเรือนไทยแบ่งเป็นห้องต่างๆ เช่น ครัวไทย มีเครื่องมือ เครื่องใช้ในการหุงต้มแบบโบราณ ห้องนอน เปลผ้าขาวม้าของเด็ก ฝาผนังในบ้านประดับด้วยภาพสมัยเก่า อย่าง ภาพเชยศึกในเมืองกาญจน์เมื่อครั้งสงครามโลก ครั้งที่ ๒  บริเวณระเบียงบ้าน เวทีปูนหน้าบ้าน และสนามหญ้าหน้าบ้าน จัดเป็นเวทีแสดง และมีที่นั่งชั้นพิเศษเป็นเสื่อปูที่ลานสนามหญ้าหน้าบ้านให้นักท่องเที่ยวได้รู้สึกเหมือนอยู่ในบ้านของไอ้บุญทองและร่วมไปในเหตุการณ์ที่ไอ้บุญทองประสบด้วย

ชื่อหมู่บ้าน

    หมู่บ้านหนองขาว ตำบลหนองขาว อำเภอท่าม่วง จังหวัดกาญจนบุรี รหัสไปรษณีย์ ๗๑๑๑๐ เดิมชื่อ บ้านหนองหญ้าดอกขาว เกิดจากคนไทยที่หนีพม่ามารวมตัวกันบริเวณหนองน้ำ ซึ่งมีต้นหญ้าดอกสีขาว เป็นสัญลักษณ์ และได้ตั้งถิ่นฐานกันเรื่อยมา ต่อมาเรียกชื่อเป็น หนองขาว

อาณาเขต